Zaryzykuję stwierdzenie, że każdy sportowiec – przynajmniej raz w trakcie trwania swojej kariery – postawił sobie pytanie: „Co zrobić, żeby wymiatać w sporcie?”. No dobra, może dosłownie takie zdanie mógł wypowiedzieć młodszy zawodnik. Natomiast to pytanie, różnie sformułowane, jest tak często stawiane, że już niejednokrotnie zainteresowało naukowców. Próbowano stworzyć „przepis na sukces”. Pewnie Was tym rozczaruję, ale próby te były nieskuteczne.
Nie ma jednego sprawdzonego przepisu. Może poza jednym wyjątkiem: Jest nim ciężka praca. Ciężka, czyli wytrwała, systematyczna i dobra jakościowo. I na tym moglibyśmy skończyć. Ale zaraz… przecież nie każdy, kto daje z siebie wszystko na treningu, odnosi sukcesy. No właśnie.
Co pomoże Ci wymiatać w sporcie?
Nie ma jednej recepty na sukces, to już ustaliliśmy. Natomiast można wyróżnić umiejętności, które wspomagają ciężką pracę. Psycholog Carol Dweck znalazła taką umiejętność i opisała to w książce „Nowa psychologia sukcesu”, gdzie tym wspomagaczem jest nastawienie. Swoją drogą, książkę bardzo polecam nie tylko zawodnikom, ale wszystkim dorosłym osobom.
Kiedy ktoś mnie pyta, „Gdybyś miała polecić jedną książkę z psychologii, która mogłaby coś zmienić w moim życiu, co by to było?”. Wtedy wymieniam właśnie książkę autorstwa Carol Dweck.
Więcej o nastawieniu możecie przeczytać we wpisie Pozytywne nastawienie w sporcie.
Co z tym wymiataniem?
Tytuł tego wpisu celowo zawiera słowo „wymiatać”, bo tym tekstem chcę nawiązać do książki pod takim też tytułem: „Wymiatasz! Uwierz w siebie i odważ się zostać mistrzem, w czym tylko zechcesz” autorstwa Matthew Syed. W zeszłym roku bardzo mnie ucieszyło, że ta pozycja pojawiła się na polskim rynku. Dla mnie osobiście to takie przełożenie odkryć i wniosków Carol Dweck na język młodzieżowy. Teraz mam co polecać młodszym zawodnikom. Wiem jednak, że tytuł ten przyda się również starszym odbiorcom.
Zajrzyjmy do środka „Wymiatasz! …”
Książka jest oszczędna w kolorach, natomiast pojawienie się żółtego koloru obok czerni, bieli i szarości podkreśla najważniejsze treści. Do tego pojawiają się ciekawie i przykuwające uwagę grafiki. Całość napisana jest luźnym językiem. Co ważne, niekiedy zawiłe teorie są przedstawione w prosty i zrozumiały sposób, a także zobrazowane konkretnymi przykładami. Dlatego właśnie często polecam ją dorosłym zawodnikom. 🙂 Czytając książkę czuć, że autor miał do czynienia ze sportem (był reprezentantem Wielkiej Brytanii w tenisie stołowym).
Od przeciętniaka do wymiatacza w sporcie i nie tylko
W środku znajdziemy definicje przeciętniaka i wymiatacza.W dużym skrócie: Przeciętniak poddaje się przy pierwszy trudnościach i niepowodzeniach. W przeciwieństwie do wymiatacza, który podejmuje kolejne i kolejne próby, aby pokonać przeciwności losu i zmienić przegrane w wygrane.
Tu wprost pojawia się nawiązanie do nastawienia na stałość i nastawienia na rozwój (o tym właśnie pisze i mówi Carol Dweck). W dużym uproszczeniu: osoby nastawione na stałość są przekonane, że ich cechy, takie jak np. inteligencja, talent do jakiegoś sportu są wrodzone, dane raz na zawsze i niezmienne. Natomiast zawodnicy nastawieni na rozwój wierzą, że dzięki pracy można się zmieniać oraz doskonalić. Z kolei to, w jaki sposób jesteśmy nastawieni, ma wpływ na zaangażowanie, staranie się i podejmowane decyzje.
Co jeszcze?
Nie chciałabym za dużo zdradzać, aby zachęcić, a nie zniechęcić Was do sięgnięcia po książkę.To, co jeszcze znajdziecie w środku, to informacje i dowody na to, że nikt nie rodzi się wymiataczem, a na wszystko trzeba zapracować. Pojawiają się też konkretne przykłady, które pokazują, co powstrzymuje człowieka. przed byciem jak najlepszym i jak łatwo wpaść w pułapkę pozostania przeciętniakiem.
Przez całość przewijają się wskazówki jak zmienić swoje nastawienie. Tak, to jest coś, co można zmienić i nad czym warto pracować. Mówimy tu o zmianie nastawienia na stałość w nastawienie na rozwój, bo to właśnie to drugie pomoże stać się wymiataczem.
W książce pojawia się też metafora małych kroków i zysków marginalnych, czyli wyjaśnienie, jak drobne rzeczy mogą sprawić realną zmianę.
Znajdziemy tam też sylwetki znanych sportowców, ludzi ze świata sztuki i biznesu, którzy nie od razu zostali wymiataczami, a teraz śmiało możemy ich tak nazwać.
Dziennik wymiatacza
Autor nie skończył na książce – zainteresowani tą tematyką mogą pracować również z dziennikiem „The You Are Awesome Journal”. Niestety, na razie dziennik jest dostępny tylko w wersji angielskiej. Jest świetnym uzupełnieniem książki, można go nazwać dziennikiem aktywności, ponieważ znajdziecie w nim mnóstwo ćwiczeń, które są dopasowane do każdego książkowego rozdziału. No nic, pozostaje tylko czytać i działać!
Jeśli interesuje Cię ten temat i chcesz dowiedzieć się więcej o tym jak wspierać młodego sportowca zachęcamy Cię do zapoznania z naszym nowym e-bookiem!
Jak wspierać młodego sportowca? Niezbędnik rodzica [e-book]
Praktyczny e-book, który łatwo się czyta, a ćwiczenia możesz zastosować od zaraz! ✅ Ponad 60 stron wiedzy o wspieraniu młodego sportowca (z grafikami ponad 70) ✅ Konkretne przykłady jak rozwijać na co dzień umiejętności mentalne ✅ 11 ćwiczeń dla Rodzica ✅ Ciekawostki, komentarze i tabele ✅ Komentarze i wypowiedzi dopełniające całość – fizjoterapeutki, dorosłych zawodników…
O autorce
Natalia Pawelska
Współzałożycielka MENTALSTEPS, psycholog sportu i socjolog, absolwentka Uniwersytetu SWPS i Uniwersytetu Warszawskiego. W swojej pracy skupia się na wspieraniu zawodników, trenerów, rodziców młodych sportowców, a także muzyków i osób występujących na scenie. Uczestniczyła w Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie 2022 jako psycholog reprezentacji Polski. Ma na swoim koncie współprace z kadrami narodowymi, m.in. w kolarstwie torowym, lekkoatletyce, łyżwiarstwie szybkim na krótkim torze. Związana z Fundacją Sportu Pozytywnego. W wolnym czasie czyta i ogląda kryminały – lubi rozwiązywać zagadki i zgłębiać mechanizmy, które kierują ludźmi. Gdyby nie wrodzona wrażliwość, zostałaby śledczą w policji.