Wyznaczanie celów w sporcie

Tak na dzień dobry, może trochę prowokacyjnie, wyjdę z założeniem, że: zawodów nie wygrywa się w dniu startu. Wygranie turnieju, meczu, wyścigu – to główny cel większości zawodników. O tym jednak, czy z boiska zejdziesz jako zwycięzca, w głównej mierze decyduje to jak i z jaką odpowiedzialnością przygotowałeś się na ten moment. Dlatego istotne jest wszystko to, co zrobiłeś w sezonie przygotowawczym oraz w czasie pomiędzy ostatnimi zawodami, a następnymi. Dziś poruszę temat jednej z podstaw treningowych, która ma bardzo duży i bardzo korzystny wpływ na wynik: wyznaczanie celów.

Uwaga – mały haczyk: narzędzie to wydaje się być proste i może trochę banalne, co… może zniechęcić do jego prowadzenia. Dlatego warto wiedzieć, że czołowi zawodnicy, również ci osiągający najbardziej prestiżowe zwycięstwa, skrupulatnie i regularnie korzystają z metod wyznaczania celów.

Po co wyznaczać cele? 

Dla poczucia dobrze zrealizowanego zadania! Przypomnij sobie cel, na którym Ci zależało i który osiągnąłeś. Masz to? Przypuszczam, że na takie wspomnienie połowa z Was uśmiechnie się pod nosem. Ten koktajl zadowolenia, dumy, otrzymania nagrody po ciężkiej pracy, poczucia bycia sprawczym i skutecznym, motywacji i radości – to jedna z najsilniejszych motywacji do dalszego działania. 

Cele tworzy się także po to, by ukierunkować koncentrację i wysiłek na to, co naprawdę ważne. Mając jasno określony cel wzmacniasz własną wydajność i bardziej produktywnie wykorzystujesz energię. Lepiej organizujesz się do działania, sprawniej sterujesz czasem i zasobami. Jesteś bardziej zmobilizowany, czujesz się pewniej siebie, bo dokładnie wiesz, co należy robić. Przykład: zobacz na jakim celu koncentruje się Anita Włodarczyk podczas swoich zawodów – od minuty 1:36. 

---

Ustalaj cele i je realizuj

Najczęściej powtarzaną i zdecydowanie najskuteczniejszą metodą planowania jest wyznaczanie celów w sporcie, które spełniają założenie, że cele są: 

• specyficzne
• krótkoterminowe i jasno określone w czasie (mają termin zakończenia)
• ambitne, ale możliwe do zrealizowania
• zapisane i mają ustalone priorytety

* pominięcie któregokolwiek z powyższych założeń może skutkować niepowodzeniem lub niekompletnym wykonaniem zadania. 

Cele specyficzne

Cele specyficzne skupiają się na poprawie konkretnych umiejętności, bazując na ich pomiarze. Dlatego korzystaj z jasnych formuł i dokładnie określaj wykonanie zadania, np.: w jakim czasie przebiegniesz określony odcinek trasy, ile procent piłek chcesz wprowadzać do gry wysokim serwisem, jak często w tygodniu będziesz wykonywać ćwiczenia rozciągające łydki itp.

Cele krótkoterminowe

Realizacja celów długoterminowych (wymagających dłuższego czasu realizacji np. roku lub kilku, a czasem nawet kilkunastu lat) złożona jest ze spełniania pomniejszych celów krótkoterminowych. Myśląc o osiągnięciu celu „wezmę udział w mistrzostwach kraju” warto, byś ustalił sobie cele krótkoterminowe, które Cię do tego doprowadzą. Takie rozbicie na „krok po kroku” powinno składać się z elementów dotyczących techniki, taktyki, przygotowania fizycznego i psychologicznego.

Cele ambitne

Wyznaczenie celów ambitnych, ale możliwych do zrealizowania, jest najskuteczniejszą metodą rozwoju i prowadzi do osiągania najlepszych wyników. Dużo lepszych niż wtedy, gdy wyznaczamy sobie cele łatwe. 

Wskazówka: na tym etapie warto wziąć pod uwagę poziom pewności siebie zawodnika. Tym pewnym siebie można wyznaczyć trudniejsze cele, natomiast u osób o niższym poziomie pewności siebie lepiej sprawdzą się cele łatwiejsze i sukcesywne zwiększanie trudności. Budujące jest to, że dobra realizacja zadania w obu przypadkach skutkuje wzrostem wiary w swoje możliwości.

Zapisywanie celów

Zapisuj swoje cele. To trochę tak, jak mówienie innym o swoich zamiarach. Utwierdza Cię to w przekonaniu, że planujesz coś zrobić. Masz to już na piśmie. A wtedy trudniej o zniekształcenia pamięci pod wpływem czasu i wymiganie się od realizacji wcześniej ustalonego planu. 

Ponadto zapisywanie celów i monitorowanie ich realizacji pozwala spojrzeć na swoje ćwiczenia z szerszej perspektywy. Zwróć szczególną uwagę na to, które cele i w jaki sposób zostały przez Ciebie osiągnięte. Bo realizacja celów, nawet tych małych, bardzo podbudowuje. Dodatkowo prowadząc notatki, jesteś w stanie modyfikować swoje cele, by elasetycznie dostosowywać trening pod osiąganie i spełnianie marzeń.  

Magia wyznaczania celów

Dobrze wyznaczone cele i konsekwentne koncentrowanie się na ich realizacji ma w sobie wielką moc. Odwraca uwagę od myślenia o wyniku, a w zamian pomaga skupić się na tym, na co masz rzeczywisty wpływ. Zmniejsza poziom presji wewnętrznej, w zamian powodując wzrost poczucia skuteczności i sprawstwa. Skupiaj się więc na tym, co możesz zrobić, żeby wygrać – na kluczowych rzeczach, takich jak: postawa, tempo, technika uderzenia, zagranie taktyczne itd. To sprawia, że lepiej wykonasz swoje zadania, w efekcie czego osiągniesz lepsze wyniki. 

Dlatego planuj, omawiaj swoje założenia z trenerem, z drużyną. Realizuj się i spełniaj swoje cele. Wygrywaj!

O autorce